07.08.2024

Туғамбаев Тілеулі Ыдырысұлын еске алу

2024 жылдың 4 тамызында 78 жасында белгілі азамат, биология ғылымдарының докторы, профессор Тілеули Ыдырысұлы Тоғамбаев дүниеден озды болды.

Тлеулі Ыдырысұлының бүкіл өмірі — таңдаған ісіне адал қызмет етудің, өз идеалдары мен нанымына адалдықтың жарқын үлгісі. 1975 жылы Алматы зооветеринариялық институтын бітіргеннен кейін еңбек жолын ҚР ДСМ Қазақ эпидемиология, микробиология және инфекциялық аурулар ғылыми-зерттеу институтында кіші ғылыми қызметкер болып бастады.

1984 жылдан бастап Тілеулі Ыдырысұлының ғылыми қызметі М.Айқымбаев атындағы Аса қауіпті инфекциялар ұлттық ғылыми орталығының қабырғасында 30 жылдан астам уақытта өтті.

Тлеулі Ыдырысұлының ғылыми қызығушылығы иммунология, аллергология, микробиология, эпидемиология, вакцинопрофилактика, иммунобиологиялық диагностикалық препараттарды әзірлеу бөлімдерін қамтыды. Ол диагностикалық препараттарға 28 нормативтік құжатты әзірлеуге қатысты, 160-тан астам ғылыми жарияланымның, 24 патент пен авторлық куәліктің, 2 монографияның, екі томдық «Эпидемиология» оқулығының, МСАК практикалық дәрігерлеріне, эпидемиологтарға, инфекционистерге, медициналық оқу орындарының студенттеріне арналған «Инфекциялық аурулар кезіндегі іс-шаралар стандарттары мен алгоритмдері» нұсқаулығының авторы болып табылады.

Т.И.Тоғамбаев ғылыми мектептің негізін қалаушы, 11 кандидаттық диссертацияның жетекшісі және 1 докторлық диссертацияның консультанты, көп жылдар бойы С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті жанындағы докторлық және кандидаттық диссертацияларды қорғау жөніндегі мамандандырылған кеңестің мүшесі болды.

Т.И.Туғамбаев Қазақстан мен Тәжікстанда лептоспироздар бойынша эпидемиялық асқынуларды жоюға қатысты, Арал теңізінде Возрождение аралында жұмыс істеді.

Тлеулі Ыдырысұлы адал еңбегі, практикалық денсаулық сақтау саласына, медицина ғылымы мен білім беруді дамытуға қосқан зор үлесі үшін «Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау ісінің үздігі» төсбелгісімен, «Қазақстан Республикасы тәуелсіздігіне 20 жыл», «Еңбек қызметінің тиімділігі үшін» және «Еңбек ардагері» медальдарымен, Денсаулық сақтау министрлігі мен Қазақстан Республикасының медицина қызметкерлері Кәсіподағының  Құрмет грамоталарымен марапатталды.

Тілеулі Ыдырысұлы жарқын өмір сүрді, әрқашан белсенді позицияға ие болды, оны терең адамгершілік, зиялылық, жоғары кәсіпқойлық, әзіл, өміршеңдік және оптимизм ерекшеледі.

Еңбексүйгіштік, адалдық, бастамашылдық, достық,  басталған істі табысты аяқтай білу, тіл табысқыштық — бұл Тілеули Ыдырысұлының әріптестері мен оқушылары бағалаған және құрметтеген қасиеттердің толық емес тізімі.

Тілеулі Ыдырысұлы Туғамбаевтың туған-туыстары мен жақындарына қайғырып, көңіл айтамыз.

Оның жарқын бейнесі оны білгендердің жүрегі мен жадында мәңгі сақталады!

М. Айқымбаев атындағы Ұлттық

ғылыми орталығының ұжымы